
Chinram ah NGO an tam taktak maw? Hartong bawmhnak a tam taktak maw?
Tumte bia cu a dik taktak maw?
Min Aung Hlaing le a ralhrang ruangah Chinmi sing/ting khat nawn ralzam in kan um i Chin mipi kan dihlak ti awk in ral ruangah harnak phunzakip kan tong. Bawmh herhmi kan si dih ngawt hna.
Cu hartong bawmhnak_ humanitarian aid_ Chin mipi nih kan hmuhmi chungin 90% renglo cu ramleng ummi Chin miphun unau hna lila in a si. Pumpak in siseh, chungkhar in siseh, mah le khua cio in siseh, Khrifabu in siseh comiti tete in siseh phaisa kuat le bawmh cio a si. Dollar million 20 leng asi ka zumh.
Cu pawl cu NGO kut ah a lut lo. Dairek in anmah le hartong hna sinah kuat a si ko.
Ramdang cozah in siseh, UN in siseh, NUG in siseh, INGO in siseh bawmhnak kan hmuhmi hi 10% nak tlawm a si lai. Zeipipa a um lo. UN an lut kho lo. Ramdang cozah bawmhnak zero tluk deng a si. NUG le INGO/NGO in chimtlaklo a lut. (NUG nihcun dairek in a pek__ NGO sinin a pe lo).
Nichuah lei Thailand ramri lei ummi he i tahchunh ahcun hartong bawmhnak lei ah kan Chin mipi tampi an sung (နစ်နာ). Kan vanchia. A poi tuk. Cuti kan sunghnak a ruang bik pa (3) a um.
Pa 1nak: India cozah a sualtuk. Kawlrawn lei in ralhrang nih bawmhnak luhter an kham tikah India lei (ramri/ramleng) in luhter a hau. Cucu India Modi cozah nih a kham. UN tang bawmhnak petu WFP, WHO, UNCEF tepawl hna kha ramri tiang rat hmanh a sianh hna lo. INGO pawl cu chim awk khi a um lo. India cu Ukrain hnu ah US he an iremlo azual caah a poi khun. Alangpar in bawmhnak phaisa kuat hmanh a phih. “Ramdang nih bawmh nan duh ahcun keimah ka pe uhlaw keimah nih ka pek chin hna lai” ati. Ramdang nih an duh ve lo. Thailand ram tluk hmanh in innka a ong duh lo.
Pa 2nak: Ramri lei bawmhnak pek experience kan rak nei tuk lo. Chinram cu atu bantuk in dothlennak fak kan rak tong lo i Karen, Shan le Kayah tepawl bantuk in ramri lei in bawmhnak luhter kha hmuhton kan ngeihmi a tlawm tuk. Kan thiam rih lo ngai. Phihkharnak karlak ah bank le phaisa kuat tibantuk.
Pa 3nak: Humanitarian bawmhnak petu L-NGO hrimhrim Chinmi chungin an tlawm tuk. Ramchungah a rak dirmi hnihkhat zong ralhrang ttih ah an cawl ngam lo. Cun NGO i a rak ttuanmi mino tamdeuh cu raldohnak ah an lut dih. Cun cheukhat cu ralhrang nih an tlaih hna.
Biafunnak
Ka chim cang bang Laitlang ah hartong bawmhnak petu L-NGO hi kutdong thluk zat hmanh an um lo. Bawmhnak zong cu a lutmi um huaha lo.
Hartong kan mipi caah sii a herh, eidin a herh, tii a herh, hngakchia cacawnnak a herh, innlo a herh. Cu vialte a tamdeuh cu bawmtu neilo in an um. Ramdang nih bawmh duh ko zongah acunglei kan chimmi pa 3 ruangah a lut kho lo.
Nai ah kan Chin sibawi pawl nih CHO timi an dirh i Chin mipi tampi ngandamnak bawmh lai. Kan ilawm tuk.
Karen lei hrawng he tahchunh ah kan Chin mipi hartong an isunghmi a tamtuk. Kan dohthlennak nih sau rih khomi a si. Cucaah kannih lei ah zeitindah Chin NGO hna an tthawn ve khawh lai i mipi bawmhnak zeitin a luh khawh deuh lai tiah lungfak in khua kan ruah lioah….
Fa huatchuak Lungthlitum tepawl hna luklak nih alangpar in zei thei huaha loin ‘lih thli an tummi’ luklak kha ai zumhmi kan rak tamtuk hoi i a poi ko. Kan dothlennak a dohkalhtu LTT ca post mi luklak a like le share tu ka freind(FB-hawi) chungah nan um ahcun zangfah tein rak ka ‘unfreind’ hram uh tiah kan nawl hna. A catialmi ka hmai ah a chuak lengmang i ka rem lo__ dothlennak lioah.Kaa lawm. Credit- Salai Ceu Bik Thawng
Leave a Reply